Koprofaji, kedilerin kendi dışkısını veya başka hayvanların dışkısını yeme davranışıdır ve genellikle bir sağlık sorununun, beslenme yetersizliğinin ya da davranışsal bir problemin belirtisidir. Bu davranışın yaygın nedenleri arasında sindirim bozuklukları, eksik beslenme, parazitler, stres, dikkat çekme isteği ve yavrularda doğal keşif süreci yer alır. Kedinizin dışkı yediğini fark ederseniz, öncelikle veteriner kontrolüyle altta yatan sağlık sorunları dışlanmalıdır. Davranışı önlemek için dengeli beslenme sağlanmalı, parazit tedavisi yapılmalı, çevre hijyenine dikkat edilmeli ve kedinin zihinsel olarak uyarıldığı bir yaşam alanı oluşturulmalıdır. Eğitim, sabır ve gerekirse veteriner desteğiyle bu alışkanlık çoğu zaman düzeltilebilir.

1. Koprofaji Nedir?
Koprofaji, bir canlının kendi dışkısını veya başka bir canlının dışkısını yeme davranışıdır. Kedilerde bu davranış genellikle rastlantısal olsa da, bazı bireylerde tekrarlayan bir alışkanlığa dönüşebilir.

2. Kedilerde Dışkı Yeme Nedenleri

- **Beslenme Eksiklikleri**: Kediniz yeterli ya da dengeli beslenmiyorsa, özellikle B vitamini, lif ve sindirilemeyen maddeler eksikse, dışkı yeme davranışı sergileyebilir.
- **Sindirim Sorunları**: Sindirilemeyen ya da kısmen sindirilmiş mama, dışkıda hâlâ cazip kokular barındırabilir.
- **Parazitler**: Bağırsak parazitleri, besin emilimini etkileyerek kedinin daha fazla besin arayışına girmesine neden olabilir.
- **Stres ve Anksiyete**: Çevresel değişiklikler, yalnızlık ya da sosyal stres, kedinizin bu tür sıra dışı davranışlar sergilemesine yol açabilir.
- **Davranışsal Merak**: Özellikle yavru kediler dünyayı keşfederken çeşitli maddeleri ağızlarına alabilirler.
- **Temizlik İçgüdüsü**: Annelik içgüdüsüyle bazı dişi kediler yavrularının dışkısını temizlemek için yiyebilir. Bu davranış bazen alışkanlık haline gelebilir.

3. Dışkı Yeme Davranışının Riskleri
- Ağız ve diş enfeksiyonları
- Parazit bulaşma riski
- Sindirim sistemi enfeksiyonları
- Diğer hayvanlardan bulaşabilecek hastalıklar

4. Davranışı Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
- **Beslenmeyi Gözden Geçirin**: Veterinerinizle görüşerek kedinizin diyetinin yeterli ve dengeli olduğundan emin olun.
- **Kum Kabını Sık Sık Temizleyin**: Kum kabını düzenli olarak temizleyerek kedinizin dışkıya erişimini azaltın.
- **Parazit Kontrolü Yapın**: Düzenli iç parazit uygulamaları ile sindirim sistemi sağlığını koruyun.
- **Stres Azaltıcı Önlemler Alın**: Oyun, tırmalama tahtaları ve güvenli alanlarla kedinizin rahatlamasını sağlayın.
- **Veteriner Kontrolü**: Altta yatan sindirim, nörolojik ya da hormonal bir sorun olup olmadığını kontrol ettirin.
- **Dikkatini Dağıtın**: Dışkı yeme eğilimi gösterdiğinde alternatif oyuncaklar veya oyunlarla dikkatini başka yöne çekin.

5. Ne Zaman Veterinere Başvurmalı?
- Davranış tekrarlayıcı hale geldiyse
- Beslenme düzeninde sorun yoksa ama dışkı yeme devam ediyorsa
- Kedinizde kilo kaybı, ishal veya halsizlik gözlemleniyorsa

Sonuç
Kedilerde dışkı yeme davranışı her zaman ciddi bir sağlık sorununa işaret etmese de, bu davranışı göz ardı etmek doğru değildir. Hem kedinizin sağlığı hem de evdeki hijyen açısından bu davranışın nedenini tespit etmek ve gerekli önlemleri almak önemlidir. Gözlem, doğru beslenme ve veteriner desteğiyle bu davranış büyük ölçüde önlenebilir.