Kedinizin arada sırada kusması sizi endişelendiriyor mu? Kimi zaman normal bir durumun parçası olabilirken, bazı durumlarda bu belirti ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Kedilerde kusma, tüy yumağı oluşumundan sindirim sistemi hastalıklarına, alerjik reaksiyonlardan sistemik problemlere kadar birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Peki hangi durumlar normaldir, hangileri veteriner müdahalesi gerektirir?

---

1. Kedi Kusması Nedir?

Kusma, mide içeriğinin ağız yoluyla aktif olarak dışarı atılmasıdır. Kedilerde bu durum, mide bulantısı, karın kasılmaları ve ağızda salya ile birlikte görülür. Ancak zaman zaman karıştırılan bir durum daha vardır: regürjitasyon. Bu, çiğnenmemiş veya sindirilmemiş yemeğin pasif şekilde ağıza geri gelmesidir ve kusmaktan farklıdır.

 

---

2. Kediler Neden Kusar? Yaygın ve Masum Nedenler

Bazı kusma nedenleri sık görülür ve genellikle endişe verici değildir:

a. Tüy Yumağı (Hairball) Oluşumu

Kediler kendilerini yalayarak temizlerken dilleriyle çok miktarda tüy yutarlar. Bu tüyler zamanla midede birikerek tüy yumağı oluşturabilir ve dışarı atılmak istenir. Bu durum, özellikle uzun tüylü ırklarda yaygındır.

b. Çok Hızlı Mama Yeme

Bazı kediler mamalarını hızla yuttuklarında sindirim sistemi bu duruma uyum sağlayamaz ve kusmayla yanıt verir. Bu durum, yedikten kısa süre sonra çıkan, sindirilmemiş mama şeklinde gözlemlenir.

c. Beslenme Değişikliği

Yeni bir mamaya geçiş sırasında mide hassasiyeti oluşabilir. Kedilerde bu durum kısa süreli mide rahatsızlığına ve kusmaya neden olabilir.

d. Oyun ve Egzersiz Sonrası Kusma

Yemek yedikten hemen sonra çok hareket eden ya da zıplayan kedilerde mide içeriği kolayca yer değiştirerek kusma tetiklenebilir.

 

---

3. Dikkat Edilmesi Gereken Ciddi Nedenler

Bazı kusma türleri ise veteriner hekim müdahalesi gerektirir. Özellikle aşağıdaki belirtilerle birlikte görülüyorsa acilen değerlendirilmelidir:

a. Parazitler

Bağırsak parazitleri, mide ve sindirim sisteminde tahrişe ve iltihaba yol açabilir. Kusma ile birlikte ishal ve kilo kaybı da gözlemlenebilir.

b. Gıda Alerjisi veya Zehirlenme

Kimi ev bitkileri (örneğin zambak), çikolata, soğan, sarımsak veya evdeki temizlik ürünleri kediler için toksik olabilir. Zehirlenme belirtileri arasında ani kusma, salya artışı, titreme, iştah kaybı ve halsizlik yer alır.

c. Gastrointestinal Enfeksiyonlar

Bakteriyel ya da viral enfeksiyonlar, mide ve bağırsaklarda tahrişe neden olarak kusmaya yol açabilir. Bunlar genellikle ateş ve genel halsizlikle birlikte görülür.

d. Kronik Hastalıklar (Böbrek Yetmezliği, Hipertiroidi, Diyabet)

Bu gibi sistemik hastalıklar, kandaki toksinlerin birikmesine neden olabilir. Kusma bu hastalıkların ilk belirtilerinden biri olabilir. Yaşlı kedilerde özellikle dikkat edilmelidir.

e. Yabancı Cisim Yutulması

Evdeki küçük nesneleri (iplik, oyuncak parçası, plastik vb.) yutan kedilerde mide tıkanıklığı ve kusma görülebilir. Bu durum acil müdahale gerektirir.

f. Tümörler ve Polipler

Mide veya bağırsaklarda oluşabilecek kitleler, sindirimi engelleyebilir ve kusmaya neden olabilir. Özellikle 7 yaş üzeri kedilerde daha sık rastlanır.

 

---

4. Kusmanın Şekli ve İçeriği Ne Anlatır?

Kusmanın rengi, sıklığı ve içeriği altta yatan sebep hakkında fikir verebilir:

Kusma İçeriği/Rengi	Olası Neden
Şeffaf veya köpüklü sıvı	Açlık veya mide asidi
Sarı renkli (safra)	Boş mide veya safra reflüsü
Kahverengi/siyah	Kan ve mide kanaması belirtisi olabilir
Mama ile karışık	Hızlı yeme veya mide rahatsızlığı
Tüy yumağı	Normal tüy temizleme davranışı sonucu
Kanlı kusma	Acil durum – ülser, tümör, zehirlenme

 

---

5. Veterinerlik Sorunu mu, Rutin mi? Ne Zaman Endişelenmeli?

Aşağıdaki belirtilerle birlikte kusma varsa vakit kaybetmeden bir veteriner kliniğine başvurulmalıdır:

• Günde birden fazla kusma
   

• 24 saatten uzun süren kusma
   

• Kusma ile birlikte ishal
   

• Kanlı kusma
   

• İştahsızlık ve kilo kaybı
   

• Halsizlik, durgunluk
   

• Karın ağrısı, huzursuzluk
   

 

---

6. Evde Alınabilecek Önlemler ve Destekleyici Bakım

Rutin ya da hafif durumlar için şu adımlar faydalı olabilir:

• Kedinizin tüylerini düzenli tarayarak tüy yumağı oluşumunu azaltın.
   

• “Hairball control” içeren mamalar ve malt macunları kullanın.
   

• Mama değişikliğini kademeli yapın (7-10 gün içinde azar azar geçiş).
   

• Mamasını hızlı yiyorsa, “anti-gulping” mama kapları kullanın.
   

• Ev bitkilerini ve temizlik maddelerini kedinizin erişemeyeceği alanlarda tutun.
   

• Su tüketimini artırmak için taze su, çeşme tipi suluklar veya suya ek tatlandırıcılar kullanılabilir.
   

---

7. Veteriner Teşhisinde Neler Yapılır?

Veteriner hekiminiz, kusma nedenini belirlemek için aşağıdaki yöntemlere başvurabilir:

• Fiziksel muayene ve karın palpe edilmesi
   

• Kan tahlilleri (CBC, biyokimya, tiroid fonksiyonları)
   

• Gaita testi (parazit ve kan varlığı)
   

• Röntgen veya ultrason
   

• Endoskopi veya biyopsi (gerekli durumlarda)
   

 

---

8. Tedavi Seçenekleri

Tedavi, altta yatan nedene göre belirlenir. Örnek olarak:

• Parazitler: Antiparaziter ilaçlar
   

• Gıda intoleransı: Diyet değişikliği
   

• Viral enfeksiyonlar: Destekleyici tedavi
   

• Sistemik hastalıklar: Ömür boyu medikal tedavi
   

• Tüy yumağı sorunu: Malt macunu, lifli mama
   

 

---

Sonuç

Kedinizin arada bir kusması her zaman endişe verici olmayabilir. Ancak sıklığı arttıysa, davranışlarında değişiklik gözlemliyorsanız veya kusma alışılmışın dışındaysa, bu bir hastalığın sinyali olabilir. Erken teşhis ve doğru bakım sayesinde hem kedinizin sağlığını koruyabilir hem de içinizi rahat ettirebilirsiniz. En doğru ve güvenilir bilgi için daima bir veteriner hekimden yardım alın.